dr Jadwiga Tarsa

Absolwentka Instytutu Filologii Rosyjskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. W 1997 roku na Uniwersytecie Opolskim obroniła pod kierunkiem prof. W. Chlebdy pracę doktorską na temat „Jednostka języka i problemy jej drugojęzycznej ekwiwalencji (na przykładzie tzw. skrzydlatych słów)”. Zajmuje się badaniem funkcjonowania frazeologizmów, skrzydlatych słów oraz fenomenów precedensowych w języku polskim oraz rosyjskim, a także problematyką komunikacji w Internecie oraz nowymi gatunkami internetowymi. Członek instytutowego zespołu leksykografii przekładowej.

W latach 2000-2002 – zastępca dyrektora Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej d.s. dydaktycznych. Współautorka podręcznika „Język rosyjski w sferze biznesu”. Członek Komisji Językoznawstwa PAN, oddział w Katowicach. Uczestniczyła w ponad 30 międzynarodowych konferencjach naukowych w kraju i za granicą (Warszawa, Wrocław, Toruń, Bydgoszcz, Olsztyn, Zielona Góra, Rzeszów, Szczecin, Ołomuniec, Ostrawa, Hradec-Kralove, Berlin, Helsinki, Moskwa, Kijów, Trewir). W ramach programu Erasmus+ prowadziła zajęcia dla studentów Uniwersytetu Karola w Pradze i Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle

Wykaz publikacji

1. Funkcjonowanie skrzydlatych słów w słowniku i tekście, w: Práce z dĕjin slavistiky XVI. Česke a polské srovnávací studie, Praha 1993, s.151-157.
2. Chlebda, J.Tarsa, Pytania o skrzydlate słowa, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Filologia Rosyjska XXXII, Opole 1994, s. 39-48.
3. O definicji skrzydlatych słów, Zeszytu Naukowe Uniwersytetu Opolskiego, Filologia Rosyjska 33, Opole 1994, s. 84-88.
4. Dyskretny urok nagłówka czyli Skrzydlate słowa na łamach dzisiejszej prasy, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Opolskiego, Filologia Rosyjska 34, Opole 1995, s. 101-107.
5. A Maciek słucha i źre… . Rosyjskie skrzydlate słowa w słownikach polskich, w: Tekst i słownik w nauczaniu języka rosyjskiego i literatury, Opole 1995, s. 193-196.
6. Tekst artystyczny jako generator skrzydlatych słów. Problemy recepcji, w: Studia Rossica III, Warszawa 1996, s. 307-312.
7. „Widmo ciągle krąży po Europie”. Drugie życie skrzydlatych słów z minionej epoki, w: Słowo. Tekst. Czas IV, pod red. M. Aleksiejenki, Szczecin 2000, s. 233-236.
8. Projekt jednojęzycznego słownika skrzydlatych słów, w: Tezy referatów międzynarodowej konferencji naukowej „Frazeografia słowiańska”, pod. red. M. Balowskiego i W. Chlebdy, Opole 2000, s. 100-101.
9. Reminiscencje tekstowe w „Świecie Dysku” Terry Pratchetta, w: Studia i szkice slawistyczne. Literatura – Kultura – Język, Opole, 2000, s. 125-131.
10. Zarys jednojęzycznego słownika skrzydlatych słów, w: Frazeografia słowiańska, pod. red. M. Balowskiego i W. Chlebdy, Opole 2001, s. 311-318.
11. Problematyka przekładu skrzydlatych słów, w: Słowo. Tekst. Czas V, pod red. M. Aleksiejenki, Szczecin 2001, s. 124-127.
12. Русский язык в деловом общении – (współautorstwo z L. Kłobukową, I. Michałkiną, B. Dereń i F. Witkowską-Lewicką), podręcznik do rosyjskiego języka biznesu, PWN, Warszawa 2003.
13. Близкие контакты третьего вида. Интернациональные крылатые слова в польском и русском языках, в: Rossica Olomuciensa XL (za rok 2001), Olomouc 2002, s. 371-375.
14. Прецедентные феномены, w: Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 4. Opis, konfrontacja, przekład, pod red. Iwony Łuczków i Jana Sokołowskiego, Wrocław 2004, s. 269-275.
15. Текст в тексте, или почему и как люди используют чужие тексты, w: Rossica Olomuciensia XLII (za rok 2003), Olomouc 2004, s. 469-473.
16. Возможно ли разом убить двух зайцев? Деловой язык и межкультурная коммуникация w: Русский язык как иностранный. Проблемы изучения, преподавания, оценки в всете общеевропейских компетенций владения иностранными языками, Москва 2005, s. 44-51.
17. Русский язык в деловом общении – (współautorstwo z L. Kłobukową, I. Michałkiną, B. Dereń i F. Witkowską-Lewicką), podręcznik do rosyjskiego języka biznesu, PWN, Warszawa 2005 (wydanie I – dodruk 1).
18. Человек в пространстве текстов. Текст в жизни человека, w: Słowo. Czas VIII. Człowiek we frazeologii i leksyce języków słowiańskich, Szczecin 2005, s. 441-445.
19. Учет языковой и научной картин мира в учебном пособии по бизнес-коммуникации (współautorstwo z F. Witkowską-Lewicką), w: Проблемы преподавания русского языка в Российской Федерации и зарубежных странах. Материалы международной конференции, Москва 2005, с.113-116.
20. Культурные концепты в аспекте преподавания русского языка как иностранного (współautorstwo z F. Witkowską-Lewicką), w: Гуманiтарнi проблеми становления сучасного фахiвца. Матерiали VII Всеукраïнськоï науково-практичноï конференцiï 29-31 березня 2006, Киïв 2006, с. 266-267.
21. Словесные образы действительности в польской и русской культурах (współautorstwo z F. Witkowską-Lewicką), w: Язык, литература, культура. Актуальные проблемы изучения и преподавания, Москва 2006, c. 166-174.
22. Skrzydlate słowa, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski (zeszyt 1. próbny), pod red. W. Chlebdy, Opole 2006.
23. Język rosyjski w sferze biznesu, I wydanie – 2 dodruk, Warszawa 2006.
24. Wojciech Chlebda: Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje filologiczne, w: Studia Slavica X – Slovanské Studie X, Opole 2006, s. 299-300.
25. Kosmologizmy, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, pod red. W. Chlebdy, zeszyt 2., Opole 2007, s. 65-71.
26. Skrzydlate słowa (2), w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, pod red. W. Chlebdy, zeszyt 2., Opole 2007, s.159-164.
27. Русские прецедентные феномены в польском языке, w: Диалог культур IV, под ред. О. Рихтерка, Ústi nad Orlici 2007, s. 67-72.
28. Трансформации крылатых слов (на материале российского Интернета), Rossica Olomucensia XLIV (za rok 2005), Olomouc 2006, s. 837-840.
29. Dom, mieszkanie, porządki, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, pod red. W. Chlebdy, zeszyt 3., Opole 2008, s. 23-30.
30. «Плоский мир» Терри Пратчетта – глобальная деревня сказок, мифов, цитат и аллюзий, w: Rossica Olomucensia XLIVI-II, Olomouc 2008, s. 313-316.
31. Skrzydlate słowa w nagłówku prasowym – zabawa słowem i zabawa pamięcią, w: Euroliteraria & Eurolingua, Liberec 2008, s. 267-271.
32. Фразеология „языка падонков», w: Parémie národů slovanských IV, Ostrava 2008, s. 252-258.
33. Блог как социолингвистическое явление, w: Коммуникативные аспекты грамматики и текста, pod. red. A Czapigi i Z. Czapigi, Rzeszów 2009, s. 216-226.
34. Прецедентные феномены в газетном тексте – аллюзии и реминисценции, w: Ze studiów nad literaturami i językami wschodniosłowiańskimi, pod. red. Ksenicza i P. Stasińskiej, Zielona Góra 2008, s. 295-300.
35. Samochód w życiu codziennym, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, pod red. W. Chlebdy, zeszyt 4., Opole 2009, s. 181-189.
36. Między erotyką i pornografią. O języku blogów erotycznych, w: Euroliteraria & Eurolingua 2009, Liberec 2009, s. 111-115.
37. Аффтар, выпей йаду! Фразеологизмы, рожденные Интернетом, w: Wort –Text – Zeit. Phraseologische Einheiten In traditionellen und neuen wissenschaftlichen Paradigmen. Greifswalder Beiträge zur Slawistik IX, Greifswald 2009, s. 101-102.
38. Поляки и русские в блогах, w: Dialog kultur V, Usti na Orlici 2009, s. 311-317.
39. «Ржунимагу», или выражение эмоций в «языке падонков», Rossica Olomucensia, Vol. XLIX, Časopis pro ruskou a slovanskou filologii, 2010, Num. 1, s. 71-74.
40. «Язык падонков» – интернетовский жаргон русской контркультуры, Linguistica Silesiana , 2010, Vol. 31, s. 175-179.
41. Аффтар, выпей йаду! Фразеологизмы, рожденные интернетом, w: Słowo. Czas X. Jednostka frazeologiczna w tradycyjnych i nowych paradygmatach naukowych, pod red. Michaiła Aleksiejenki i Harrego Waltera, Szczecin-Greifswald, Print Group Sp. z o.o., 2010, 732 ss., s. 543-549.
42. Tytuły (5). Malarstwo europejskie, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, pod red. Wojciecha Chlebdy, zeszyt 5, Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2010, s. 193-209.
43. Прецедентные персонажи из сказок в русских анекдотах, Jazyk a kultura čislo 5/2011, http://www.ff.unipo.sk/jak/5_2011/tarsa.pd
44. Интернет и фразеологизмы оценочного характера, w: „Wort–Text–Zeit” Die Slawische Phraseologie In onomasiologischer, linguokulturell und phraseographischer Sicht. Greifswalder Beiträge zur Slawistik X, pod red. H. Waltera, Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald, 2011, ss. 93-94.
45. Прецедентные имена из сказок в русском и польском дискурсе, w: Sbornik příspevků z mezinárodní vědecké konference Dialog kultur VI, Katedra slavistiky Pedagogicke fakulty Univerzity Hradec Kralove, Brno 2011, wydano na CD, ISBN 978-80-7399-199-9.
46. Интернет и фразеологизмы оценочного характера, w: Słowo.Tekst.Czas XI. Frazeologia słowiańska w aspekcie onomazjologicznym, lingwokulturologicznym i frazeograficznym, Szczecin-Greifswald 2012, s.288-293.
47. Интернет-мемы – новые репликанты, w: Rossica Olomucensia, Vol. L, Sbornik příspevků z mezinárodní konference XXI Olomoucké dny rusistů, 7-9.09.2011 (wyszło w 2012), s. 573-576.
48. Интернет как источник фразеологических неологизмов, w: Parémie národů slovanskych VI, Sbornik příspevků z mezinárodní konferencje konané v Ostrave ve dnech 9.-10.10.2012, s. 261-266.
49. Ктулху зохаваит всех! Юмор, ирония абсурд в Интернет-общении, w: Rosja w dialogu kultur. Język.Folklor.Idee. Abstrakty wystąpień na międzynarodowej konferencji naukowej 19-20 września 2013, Toruń 2013, s. 72.
50. Тема горезонда не раскрыта. Фразеологизмы в интернетовской коммуникации-игре, w: Wort–Text–Zeit XII. Die Phraseologie im Idiolekt ind om System der slawischen, Hrsg. von Harry Walter und Mirosława Hordy, Greifswald 2013, s. 93.
51. Роль прецедентных феноменов в преподавании русского языка как иностранного, w: Язык как фактор интеграции образовательных систем и культур, Международная научно-практическая конференция, Выпуск VIII, часть II, под ред. Игнатовой И.Б., Свойкиной Л.Ф., Безкоровайной Л.С., Белгород 2013, s. 7-11.
52. Ekonomika turystyki / Экономика туризма, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, zeszyt 6, pod red. W. Chlebdy, Opole 2013, s. 163-174.
53. Интернетовские словари жаргона как источник информации для лексикографа, w: «Проблемы истории, филологии, культуры» 2014, nr 3 (45), s. 288-289.
54. Тема горезонда не раскрыта. Фразеологизмы в интернетовской коммуникации-игре, w: Słowo. Czas XII. Frazeologia w idiolekcie i systemach języków słowiańskich, t.2, Szczecin-Greifswald 2014, s. 358-366.
55. Киберкультура и фразеология, Rossica Olomucensia Vol. LIII. Фразеология и культура, Olomouc, 2014, s. 141-146.
56. Ниасилил патамушта многа букаф, или как «гатишна» переводить фразеологизмы «олбанского языка», w: Frazeologia a przekład, pod red. Chlebdy, Opole 2014, s. 233-239.
57. Polsko-rosyjski słownik par przekładowych. Tom zbiorczy Podręcznego idiomatykonu polsko-rosyjskiego (z.1-5), przedział literowy S-T, pod red W. Chlebdy, Opole 2014, s. 554-633.
58. Internetowe słowniki slangu, w: Porównawczy aspekt leksykografii – teoria i praktyka: materiały pokonferencyjne pierwszej międzynarodowej konferencji Czesko-polskiego Centrum Leksykograficznego = Comparative Aspects of Lexicography – Theory and Practice: proceedings of the 1st international conference of Czech-Polish Center for Lexicography: studies in Olomouc / [redakcja Ivana Dobrotová, Michał Hanczakowski], Olomouc: Univerzita Palackého ve spolupráci s nakl. ANAG, 2014, s. 61-69.
59. Mówimy o języku (2) / Говорим о языке (2), w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, zeszyt 7, pod red. W. Chlebdy, Opole 2014, s. 45-53.
60. Фразеологизмы как комнонент креолизованных текстов, w: Parémie národů slovanských VII, red. Mrhačová, J. Muryc, U. Kolberová, Wydawnictwo Uniwerystetu Ostrawskiego, Ostrawa 2014, s. 413-420.
61. Skrzydlate słowa w przestrzeni Internetu, w: На крыльях слов. Материалы международной зарчной конференции, посвященной юбилею доктора филологических наук, профессора С.Г. Шулежковой, red.A.A. Osipowa i N.W. Pozdniakowa, Magnitogorsk 2015, s. 96-105.
62. Образ России в польских электронных СМИ, w: СМИ и общество. Роль журналистики, рекламы и PR в формировании образа России в современных социально-экономичесикх условиях, red. O.E. Czernowa, Magnitogorsk 2015, s. 108-112.
63. Ктулху зохаваит всех! Юмор, ирония, абсурд в интернет-коммуникации, w: Rosja w dialogu kultur. 1, red. K. Dembska i M. Głuszkowski, Toruń 2015, s. 471-481.
64. Фразеологизиы в Интернете – смесь традиции и современности, w: Linguo–cultural research on phraseology. Volume three, red. J. Szerszunowicz, Białystok 2015, s. 413-429.
65. Интернет как всемирная виртуальная деревня, w: Area Slavica, red. Bogoczová, Z. Nedomová, Ostrawa 2016, s. 173-182.
66. Фразеологизмы в демотиваторах, w: Rossica Olomucensia Vol. LV. Sborník přispěvků z mezinárodní konferencje XXIII. Olomoucké dny rusistů 10.-11.2015, red. M. Pálušová, Olomouc 2016, s. 221-226.
67. Świat emocji i przeżyć człowieka / Мир эмоций и переживаний человека, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, zeszyt 8, pod red. W. Chlebdy, Opole 2016, s. 93-114.
68. Człowiek wobec innych ludzi / Человек и другие люди, w: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, zeszyt 8, pod red. W. Chlebdy, Opole 2016, s. 115-136.